ΚΙΣΣΟΣ

Το πανέμορφο χωριό του Κισσού είναι αναμφισβήτητα από τα πιο δημοφιλή χωριά του Πηλίου και προσελκύει τουρίστες καθ' όλη τη διάρκεια του έτους. Σε αυτό σημαντικό ρόλο διαδραματίζει η προνομιακή γεωγραφική του θέση καθώς βρίσκεται σε κοντινή απόσταση από το χιονοδρομικό κέντρο Αγριόλευκες στα Χάνια αλλά και από τις παραλίες της περιοχής. Το υψόμετρο του είναι 520μ και η απόστασή του από το Βόλο είναι 48χλμ . Η πρόσβασή του γίνεται από τρεις εθνικές οδούς : από το Βόλο μέσω Μηλεών ή Νεοχωρίου, από το Βόλο μέσω Ζαγοράς, από το Βόλο μέσω του χιονοδρομικού κέντρου των Χανίων. Ο τελευταίος δρόμος είναι ο πιο σύντομος, όμως για κάποιους μήνες το χειμώνα παραμένει κλειστός καθώς περνά μέσα από το χιονοδρομικό κέντρο.

Για την προέλευση του τοπωνυμίου υπάρχουν δύο κυρίαρχες εκδοχές: η πρώτη αποδίδει την ονομασία σε παραφθορά της λέξης χρυσός καθώς οι ντόπιοι προφέρουν συχνά το όνομα ως “κσος”, ενώ η δεύτερη την αποδίδει στο αναρριχητικό φυτό κισσός.

Ο Κισσός είναι ένα χωριό με μακραίωνη ιστορία. Κάποτε η έκτασή του άγγιζε τα όρια της θάλασσας καθώς συνοικίες του ήταν ο Άγιος Δημήτριος και ο Άγιος Ιωάννης. Στη συνέχεια ο Άγιος Δημήτριος έγινε αυτόνομη κοινότητα με συνοικία της τον παραθαλάσσιο οικισμό του Αγίου Ιωάννη. Ο Κισσός είχε κατοικηθεί από την αρχαιότητα όπως διαπίστωσαν οι αρχαιολόγοι Αρβανιτόπουλος και Γιαννόπουλος, οι οποίοι εντόπισαν ερείπια αρχαίου φρουρίου , ενώ ντόπιοι ήδη είχαν ανακαλύψει αρχαίους τάφους και νομίσματα. Από τα ευρήματα αυτά εκτιμάται ότι υπήρχε οικισμός στη περιοχή ήδη από τη Ρωμαϊκή περίοδο. Αρχικά ο οικισμός βρισκόταν κοντά στη θάλασσα αλλά σταδιακά φτάνει στο βουνό λόγω των επιδρομών των πειρατών. Κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας το χωριό συγκαταλεγόταν στα βακούφια, γεγονός που του επέτρεψε να αναπτύξει την οικονομία του. Πράγματι ο Κισσός περί τα τέλη της Τουρκοκρατίας γνώρισε ιδιαίτερη οικονομική ευμάρεια λόγω της παρασκευής μάλλινων υφασμάτων και της μεταξοκαλλιέργειας. Επιπλέον ιδιαίτερα προσοδοφόρα για τον Κισσό ήταν τα πηλιορείτικα πινάκια που κατασκευάζονταν εκεί από τόρνους που επεξεργάζονταν το ξύλο καστανιάς και προσέλκυαν πολύ τις αγορές του εξωτερικού. Οι Κισσώτες είχαν διακριθεί στο θαλάσσιο εμπόριο και ανταγωνιζόταν τη Ζαγορά στο μετάξι και κυρίως στα σκουτιά. Ωστόσο, όσο ο οικισμός μεταφερόταν σε μεγαλύτερα υψόμετρα παρατηρείται σταδιακή μεταστροφή της οικονομίας προς την γεωργία. Σε αυτό συνέβαλε και η αύξηση του πληθυσμού λόγω της προσέλευσης Ηπειρωτών. Τότε ξεκινά η εκμετάλλευση μεγάλων εκτάσεων.

Αξίζει να σημειωθεί πως στο Κισσό έχουν ζήσει σημαντικές ιστορικές προσωπικότητες όπως ο Γιώργος Σακελλίων , ο Αναγνώστης Οικονομίδης και ο Ρήγας Φεραίος. Ο Ρήγας αποφοίτησε από το Ελληνομουσείο της Ζαγοράς και δίξαξε στο σχολείο του Κισσού που είχε συσταθεί ήδη από το 1753,, γεγονός που μαρτυρά η προτομή του Ρήγα στο Κισσό “ Ο οραματιστής της ελευθερίας, διδάξας τα Γράμματα εν Κισσω” .

Ο Κισσός αποτελεί αντιπροσωπευτικό δείγμα παραδοσιακού χωριού, που διαθέτει ένα κέντρο, την πλατεία του χωριού στην οποία είναι συγκεντρωμένα όλα τα μαγαζιά και οι υπηρεσίες με αποτέλεσμα να σφύζει από ζωή. Στη πανέμορφη πετρόκτιστη πλατεία μπορεί να απολαύσει κανείς τοπικές γεύσεις, τον καφέ του, το ποτό του, το γλυκό του αγναντεύοντας το πανέμορφο φυσικό τοπίο με τους πανύψηλους πλάτανους, τον πανέμορφο ναό της Αγίας Μαρίνας, το συντριβάνι και τα μνημεία ως ανάμνηση της μεγάλης ιστορίας του χωριού.

Το χωριό έχει αναπτύξει ιδιαίτερα τον θρησκευτικό τουρισμό. Η εκκλησία της Αγίας Μαρίνας υποδέχεται χιλιάδες τουρίστες κάθε χρόνο που έρχονται να την προσκυνήσουν και συχνά να της αφιερώσουν κάποιο τάμα. Ο ναός της Αγίας Μαρίνας χτίστηκε κατά τα μέσα του 17ου αι. και αποτελεί έναν από τους παλαιότερους ναούς της περιοχής. Εκπροσωπεί το ρυθμό της τρίκλιτης βασιλικής. Εντυπωσιακό είναι το τέμπλο του ναού που έχει κατασκευαστεί από ξύλο φλαμουριάς επενδυμένο από φύλλα χρυσού στο οποίο αναπαριστώνται μεγάλος αριθμός των ειδών των ζώων (1793). Τις τοιχογραφίες του ναού φιλοτέχνησε ο Κωνσταντής Παγώνης το 1802.

Πέρα από το ναό της Αγίας Μαρίνας το χωριό διαθέτει τον ναό του Αγίου Κωνσταντίνου και τα εξωκλήσια του Αγίου Ευσταθίου, της Αγίας Παρασκευής και του Προφήτη Ηλία.

Ο Κισσός διακρίνεται για τις πλούσιες πηγές του και για τους καταρράκτες του. Μπαίνοντας κανείς στο χωριό διασχίζοντας το κεντρικό δρόμο από την πλευρά του Μουρεσίου, αντικρίζει τον πανέμορφο καταρράκτη του Αγίου Κωνσταντίνου, γνωστού στους ντόπιους ως Μαυρούτσα, όπου αποτελεί αγαπημένο σημείο για τους τουρίστες , οι οποίοι σταματούν εκεί για να βγάλουν μια αναμνηστική φωτογραφία. Επιπλέον σε μικρή απόσταση από την πλατεία, στο τέλος του οικισμού υπάρχει η πηγή Νταϊμάκι. Στη πηγή αξίζει να πάει κανείς περπατώντας , καθώς η πρόσβαση είναι εύκολη και αποτελεί μια ωραία σύντομη διαδρομή , όπου οι επισκέπτες μπορούν να απολαύσουν μια μικρή περιήγηση στο χωριό του Κισσού. Συνεχίζοντας λοιπόν τον δρόμο μετά τη πλατεία και περπατώντας στις όμορφες γειτονιές του Κισσού, στο τέλος του οικισμού υπάρχει μια πέτρινη πηγή με κρυστάλλινα νερά που ξεχύνεται μέσα σε μια στέρνα, στην οποία οι ντόπιοι εξοικονομούν νερό για το πότισμα των γύρω κήπων ή δέντρων. Για τους φυσιολάτρες που αγαπούν την πεζοπορία, εφόσον φτάσουν στο Νταϊμάκι μπορούν αν θέλουν να συνεχίσουν τον αγροτικό δρόμο μετά τη πηγή που οδηγεί περνώντας από τα κτήματα των ντόπιων σε μια άλλη πηγή τον Τύμπανο. Η διαδρομή αυτή θυμίζει μικρή απόδραση στο βουνό.

Το χωριό είναι από τα αγαπημένα χωριά των φυσιολατρών , ενδείκνυται για τους τουρίστες καθώς οι κάτοικοί του πέραν από τις αγροτικές καλλιέργειες ασχολούνται και με τον τουρισμό, καταφέρνοντας έτσι να αναπτύξουν αξιόλογα τουριστικά καταλύματα, εστιατόρια – ταβέρνες με τοπικές γεύσεις, καφετέριες και ζαχαροπλαστεία με τοπικά εδέσματα.