ΜΟΥΡΕΣΙ

Ένα από τα ομορφότερα χωριά του Πηλίου αδιαμφισβήτητα είναι το Μούρεσι με τις πανέμορφες παραλίες της Νταμούχαρης και του Παπά Νερό. Η γεωγραφική του θέση του χαρίζει απέραντη θέα προς τα γειτονικά χωριά Τσαγκαράδα, Κισσός, Άγιος Δημήτριος και προς τους παραθαλάσσιους οικισμούς Άγιος Ιωάννης, Παπά Νερό, Νταμούχαρη . Λόγω της προνομιακής του θέσης και της απεριόριστης θέας που φτάνει μέχρι και τη Χαλκιδική , από παλιά συνήθιζαν να το αποκαλούν “καραούλι”.

Το υψόμετρο του είναι 370μ. και η απόστασή του από το Βόλο είναι περίπου 54 χιλιόμετρα.

Για την ονομασία του έχουν διατυπωθεί διάφορες εκδοχές, ωστόσο καμιά δεν έχει τεκμηριωθεί ώστε να επικρατήσει των άλλων. Μία εκδοχή αναφέρει πως το χωριό πήρε το όνομά του από την αρχαία ελληνική αποικία της Μικράς Ασίας Μύρα, απ΄ όπου ήρθαν και εγκαταστάθηκαν οι πρώτοι κάτοικοί του. Ένας Γάλλος περιηγητής ο Μεζιέρ το 1850 διατύπωσε την άποψη ότι το Μούρεσι οφείλει το όνομά του στην αρχαία πόλη Μύραι. Έτσι επηρεασμένοι από αυτή την άποψη λόγιοι της εποχής αποκαλούσαν το χωριό Μυρέσιον. Σε αυτό το σημείο αξίζει να σημειωθεί πως το 1934 χωρικοί ανακάλυψαν μία αρχαϊκή λήκυνθο μέσα σε τάφο, και από αυτό το γεγονός εικάζεται πως το σημερινό Μούρεσι αποτελεί την αρχαία πόλη Μύραι. Κατά τον Σισιλιανό η αρχαία πόλη ήταν κτισμένη στη τοποθεσία της σημερινής Νταμούχαρης, κάτι ωστόσο που αναιρείται αν ανατρέξει κανείς στον αρχαίο γεωγράφο Σκύλακα , ο οποίος τοποθετεί τον αρχαίο οικισμό πιο δυτικά. Κατ' άλλους η ονομασία του αποδίδεται στη λατινική λέξη murus (=κάστρο), λόγω του κάστρου που υπήρχε στη Νταμούχαρη. Ο ιστοριοδίφης Σκουβαράς επιχειρώντας να προσδιορίσει τη προέλευση του τοπωνυμίου διατύπωσε την άποψη ότι αυτό έχει αρβανίτικη προέλευση και σημαίνει την περιοχή που ανήκε σε κάποιο μεγαλοτσιφλικά και ονομάζεται Μούρο. Μια πιο απλοϊκή εκδοχή είναι αυτή που αποδίδει το όνομα του χωριού στα δέντρα των μουριών , από τα οποία ήταν κατάφυτη η περιοχή.

Το Μούρεσι σίγουρα είχε κατοικηθεί από την αρχαιότητα γεγονός που το μαρτυρά η ανακάλυψη της αρχαϊκής λυκήνθου στην περιοχή της Αγίας Παρασκευής , όπου σήμερα υπάρχει ο ομώνυμος ναός και το νεκροταφείο. Αργότερα κατά μεσαιωνική περίοδο το λιμάνι της Νταμούχαρης θεωρούνταν το μοναδικό ασφαλές λιμάνι της περιοχής, γεγονός που επιβεβαιώνει και η ύπαρξη του κάστρου. Γύρω στα 1600 οι ντόπιοι φαίνεται ότι δημιουργούν οικισμούς σε μεγαλύτερα υψόμετρα καθώς κινδυνεύουν από τις επιδρομές των πειρατών. Οι ληστρικές επιδρομές ταλάνιζαν επί αιώνες την περιοχή. Μάλιστα το 1814 πειρατές που αποβιβάστηκαν στη Νταμούχαρη και επιτέθηκαν στην ευρύτερη περιοχή αιχμαλώτισαν 40 άτομα για την εξαγορά των οποίων ζητούσαν λύτρα.

Κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας το Μούρεσι ήταν ζιαμέτ, δηλ. μεγάλο τιμάριο και είχε παραχωρηθεί στις αρχές του 17ου αι., λίγο πριν το 1614 στον Χατζή Μουσταφά Αγά , διοικητή της Κωνσταντινούπολης. Το 1668 ο Σουλτάνος Μεχμέτ Δ' παραχώρησε τα περισσότερα χωριά του Πηλίου στη μητέρα του και απαγόρευσε την εγκατάσταση των Τούρκων σε αυτά, καθώς τα χαρακτήρισε ως “βακούφια”. Ανάμεσα στα βακούφια ήταν και το Μούρεσι γεγονός καθοριστικό και την ανάπτυξη που θα γνωρίσει στο μέλλον.

Το Μούρεσι συμμετείχε στην ελληνική επανάσταση του 1821 , αλλά και σε αυτή του 1878.

Όσον αφορά στην οικονομική δραστηριότητα των κατοίκων αυτοί ασχολούνται κυρίως με τη ναυτιλία, τη σκωληκοτροφία, το μετάξι, τη βιοτεχνία σκουτιών, το “καματερό”, τα αμπέλια, το κρασί, τα σύκα, το καλαμπόκι, τη κτηνοτροφία, ενώ στις τελευταίες δεκαετίες του 19ου αι. καλλιεργούν επίσης μήλα και πατάτες.

Η κρίση στη σηροτροφία υποχρέωσε πολλούς κατοίκους του χωριού να μεταναστεύσουν, έτσι το χωριό αρχίζει να παρακμάζει και να αντιμετωπίζει δημογραφικό πρόβλημα. Ωστόσο, κάποιοι από τους κατοίκους που μετανάστευσαν αναδείχθηκαν έπειτα ευεργέτες του χωριού, όπως ο Γ. Γαρυφάλλου και ο Γ. Πετρόχειλος που ανοικοδόμησαν το κτίριο που για πολλά χρόνια στέγαζε το δημοτικό σχολείο και την κοινότητα του χωριού, ενώ σήμερα το νηπιαγωγείο , καθώς και ο Ι. Ρέτσος που η συνδρομή του βοήθησε σε πολλά έργα στο χωριό όπως στην κεντρική πλατεία του χωριού , στην οποία οι κάτοικοι έδωσαν το όνομά του εις μνήμην του μεγάλου ευεργέτη (1905), οι αδερφοί Βεργόπουλοι και Δάμτσα, τα αρχοντικά των οποίων υπάρχουν κοσμούν το χωριό και άλλοι.

Από το ημερολόγιο του Ζωσιμά Εσφιγμενίτη (1887) πληροφορούμαστε ότι το Μούρεσι είχε φτάσει στους 1214 κατοίκους και στο σχολείο του φοιτούσαν 38 μαθητές

Αξιοθέατα του χωριού αποτελούν η πλακόστρωτη κεντρική πλατεία του Κωσταντή Ρέτσου όπου δεσπόζει ο ναός της Αγίας Τριάδας . Τη πλατεία αγκαλιάζουν επιβλητικές φλαμουριές, που χαρίζουν σκιά, δροσιά και γεμίζουν την ατμόσφαιρα με το υπέροχο άρωμα του τίλιου. Στη πλατεία μπορεί κανείς να απολαύσει το καφέ του ή το φαγητό του καθώς υπάρχει παραδοσιακή ταβέρνα . Στην κάτω πλευρά πλησίον της πλατείας υπάρχει ένας χώρος αναψυχής για τα παιδιά που τον κοσμούν μεγάλα πεύκα. Πλησίον υπάρχει το ηρωικό μνημείο, όπου λαμβάνουν χώρα οι σχολικές εκδηλώσεις κατά τις εθνικές επετείους. Στη πλατεία επίσης υπάρχει μια εξαίσια μαρμάρινη κρήνη.

Κάτω από την πλατεία υπάρχουν δύο μεγάλα αρχοντικά , το ένα ανήκε στον Κωσταντή Ρέτσο , ενώ το άλλο στην οικογένεια Βεργόπουλου. Πλησίον της πλατείας βρίσκεται το κοινοτικό κατάστημα του χωριού. Βασικό πλεονέκτημα της πλατείας του Μουρεσίου είναι η υπέροχη θέα που συνδυάζει το ειδυλλιακό τοπίο του βουνού και της θάλασσας. Από αυτή φαίνονται τα χωριά Κισσός, Άγιος Δημήτριος, Άγιος Ιωάννης ακόμα και η Χαλκιδική. Στη πλατεία κάθε χρόνο διοργανώνεται η Γιορτή Τσίπουρου καθώς και λαϊκά πανηγύρια αφιερωμένα στις εκκλησίες και στα εξωκκλήσια του χωριού, όπως το πανηγύρι κατά την θρησκευτική εορτή του Αγίου Πνεύματος, του Αγίου Παντελεήμονος, της Αγίου Φανουρίου και του Σταυρού (14/9) .

Στο Μούρεσι επίσης υπάρχει το σπήλαιο των Κενταύρων κοντά στον λόφο Τσούκα. Η παράδοση θέλει στο εσωτερικό του Σπηλαίου να κατοικούν οι Κένταυροι, τους οποίους η μυθολογία τοποθετεί στο βουνό του Πηλίου. Πρόκειται για ένα εξαιρετικό Σπήλαιο, μεγάλου βάθους, όπου το κοσμούν σταλακτίτες και σταλαγμίτες.

Κοντά στο σπήλαιο , όπως έχει αναφερθεί ανωτέρω δεσπόζει ο λόφος Τσούκα. Πρόκειται για μια θέση , που βρίσκεται πάνω από τον παραλιακό οικισμό της Νταμούχαρης, με απεριόριστη θέα σε βουνό και θάλασσα, όπου λαμβάνουν χώρα κατά τους θερινούς μήνες διάφορες εκδηλώσεις που διοργανώνει ο Πολιτιστικός Σύλλογος Μουρεσιωτών.

Στο Μούρεσι αξίζει κανείς να επισκεφτεί τους ναούς και τα εξωκκλήσια.

Ο ναός της Αγίας Τριάδας, στον όποιο έχει γίνει ήδη αναφορά, βρίσκεται στη κεντρική πλατεία του χωριού. Ο επιβλητικός ναός ανακαινίσθηκε το 1776 από ηπειρώτες τεχνίτες που άρχισαν να συρρέουν στην περιοχή από το το β' μισό του 18ου αι.. Στην Αγία Τριάδα διασώζεται ένα εξαίρετο ξυλόγλυπτο τέμπλο. Στο ναό φυλάσσονται τα οστά των Τριών Ιεραρχών.

Λίγα χρόνια μετά την ανακαίνιση της Αγίας Τριάδας χτίζεται ο ναός της Αγίας Παρασκευής

Στα 1792 οικοδομείται ο ναός της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, στον οποίο το 1810 τοποθετείται ένα από τα ωραιότερα ξυλόγλυπτα τέμπλα του Πηλίου διάτρητης ξυλογλυπτικής με παραστάσεις από τη θυσία του Αβραάμ, τον αποκεφαλισμό του Ιωάννη, την εκδίωξη του Αδάμ και της Εύας από τον Παράδεισο κ.α. Ο εξαίσιος ναός δωρεά των ναυτικών με το διακοσμημένο με βότσαλα δάπεδο θα καταστραφεί λόγω κατολισθήσεων και σεισμών και στη θέση του θα ανεγερθεί νεότερος ομώνυμος ναός το 1955 . Στο νεότερο ναό διασώζεται το τέμπλο του παλαιότερου ναού. Στο Μούρεσι υπάρχουν και τα εξωκλήσια του Προφήτη Ηλία και του Σταυρού.