ΜΑΚΡΥΡΑΧΗ

Η Μακρυράχη γνωστή και ως “το χωριό των λουλουδιών” είναι κτισμένη στη βορειοανατολική πλαγιά του βουνού του Πηλίου σε ύψος 350μ.. Βρίσκεται κοντά στο αστικό κέντρο του Βόλου , σε απόσταση 45 χιλ. μέσω Χανίων. Η Μακρυράχη αποτελεί κατάλληλο προορισμό για όλες τις εποχές του χρόνου καθώς απέχει μόλις 20 χιλ. από το χιονοδρομικό κέντρο Αγριόλευκες στα Χάνια Πηλίου, ενώ διαθέτει δύο παραλίες, τους Άγιους Σαράντα και το Μπάνικα . Αναντίρρητα η πρώτη αποτελεί μία από τις ομορφότερες παραλίες του Πηλίου και ιδιαίτερα δημοφιλή στους τουρίστες.

Η ονομασία του χωριού σχετίζεται με τη γεωγραφική του θέση, καθώς το χωριό είναι χτισμένο σε μια μακριά πλαγιά – ράχη που τα όρια του αγγίζουν τη θάλασσα. Η συγκρότησή της έτσι όπως τη γνωρίζουμε σήμερα συντελέστηκε στα χρόνια της Τουρκοκρατίας. Μάλιστα τότε πιθανολογείται πως οι καλόγεροι της μονής Σωτήρας την αποκαλούσαν Μακρυαράχη.

Επιχειρώντας μια ιστορική αναδρομή για το χωριό φαίνεται πως αυτό ήταν ακατοίκητο κατά την αρχαιότητα, καθώς δεν έχουν βρεθεί ευρήματα που να μας επιτρέπουν να εξάγουμε το συμπέρασμα πως υπήρχε αρχαίος οικισμός. Το ίδιο ισχύει και για τα βυζαντινά χρόνια. Ωστόσο, οι έρευνες δίνουν διαφορετικά αποτελέσματα για την παραθαλάσσια θέση του Μπάνικα, που ανήκει εξίσου στη Μακρυράχη και στο Ανήλιο. Στο Μπάνικα και συγκεκριμένα στο σημείο “Κάστρο” ή αλλιώς “Παλιόπετρα” έχουν εντοπιστεί ερείπια από κάστρο της αρχαίας περιόδου και ερείπια αρχαίων οικοδομών. Επιπλέον κατά καιρούς οι ντόπιοι ανακάλυπταν αρχαίους τάφους, πιθάρια και άλλα αρχαία αντικείμενα. Το 1913 βρέθηκε μέρος επιγραφής που παρέλαβε ο αρχαιολόγος Αρβανιτόπουλος και την χρονολόγησε στα 450 π.Χ. Ο ίδιος σημείωσε πως η επιγραφή μαρτυρά την ύπαρξη αρχαίας πόλης στην περιοχή, στην οποία μάλιστα μετέβαιναν και ξένοι. Ωστόσο, επειδή δεν έγιναν ανασκαφές δεν γνωρίζουμε ποια αρχαία πόλη υπήρχε εκεί. Αξίζει να σημειωθεί όμως ότι έχει διατυπωθεί στο παρελθόν η άποψη από τον Κοράδο, ιστορικό στη Ζαγορά, πως πρόκειται για την αρχαία πόλη της Σηπιάδας, χωρίς όμως να μπορούμε να δεχθούμε την άποψη αυτή ως απόλυτα τεκμηριωμένη. Αρκετές πληροφορίες μπορούμε να αντλήσουμε για την ιστορία του χωριού κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας από το φερμάνι του Σελήμ του Γ', όπου αναφέρεται ότι το χωριό ήταν χάσι μέχρι το 1655 και ανήκε στην Σουλτάνα Ασμά Χανούμ. Αργότερα έγινε βακούφι. Για περίπου δύο αιώνες από τα μέσα του 17ου αι. έως το 1800 οι κάτοικοι του χωριού είχαν έντονες διαμάχες με τους κατοίκους του διπλανού χωριού της Ζαγοράς, οι οποίοι αυθαίρετα ήθελαν να καλλιεργούν τα χωράφια της Μακρυράχης. Επίσης αψιμαχίες πυροδοτήθηκαν και για το ποτιστικό νερό. Στο διάστημα αυτό το ένα φερμάνι ακολουθούσε το άλλο, το περιεχόμενο των οποίων στόχευε στη διευθέτηση των ζητημάτων των δύο χωριών. Στην ουσία απέδιδε δίκαιο στους Μακρυραχιώτες, πράγμα που γεννούσε νέες παραβιάσεις από τους γείτονές τους. Από τα φερμάνια επιπλέον προκύπτει πως το χωριό της Μακρυράχης στις αρχές του 17ου αι. ήταν πολύ μικρό και οι κάτοικοί του ήταν κολίγοι. Στο σημείο αυτό αξίζει να σημειωθεί πως με φερμάνι παραχωρήθηκε από το Σουλτάνο όλη η πάνω περιοχή της Μακρυράχης στη Δράκεια ως αντίποινα για τη δολοφονία ενός Τούρκου στο χωριό. Οι κάτοικοι του χωριού δραστηριοποιούνταν στο τομέα του μεταξιού, της κατασκευής σκουτιών, παράλληλα σημαντική πηγή εσόδων αποτελούσαν τα κηπουρικά , καθώς στη περιοχή τα λαχανικά ήταν πρωιμότερα. Παρόλα αυτά όμως η περιοχή δεν είχε αναπτυχθεί ιδιαίτερα. Όπως αναφέρει ο Αργύρης Φιλιππίδης στις αρχές του 19ου αι. στη Μακρυράχη υπήρχαν μόλις 100 σπίτια. Ωστόσο, η απογραφή του 1887 αποκαλύπτει ραγδαία άνοδο και οι κάτοικοί της φτάνουν τους 698. Αξιομνημόνευτη ήταν η συνδρομή του Γ.Δ. Κανισκέρη (1857-1929) κάτοικο του χωριού, ο οποίος έζησε στην Κων/πολη και στην Αλεξάνδρεια και χάρη σε δικές του δωρεές κατασκευάστηκαν δρόμοι , υδραγωγεία και επισκευάστηκε η εκκλησία του Προδρόμου.

Σήμερα οι κάτοικοι του χωριού δραστηριοποιούνται ως επί το πλείστον στην ανθοκομεία , μάλιστα η επιτυχημένη δράση τους στον τομέα αυτό έδωσε δίκαια στο χωριό τον τίτλο του “χωριού των λουλουδιλων”. Μάλιστα οι γυναίκες του χωριού έχουν συστήσει τον Ανθοκομικό Συνεταιρισμό Γυναικών Μακρυράχης. Επιπλέον οι Μακρυραχιώτες δραστηριοποιούνται στη καλλιέργεια μήλων και κάστανων.

Οι ταξιδιώτες αξίζει να επισκεφτούν τον ιερό ναό του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου , μιας τυπικής τρίκλητης βασιλικής. Στην εξωτερική πλευρά της κόγχης του ναού υπάρχουν ορισμένα λιθανάγλυφα που θυμίζουν τη τέχνη του Ηπειρώτη γλύπτη Μίλιου. Η εκκλησία ανακαινίσθηκε το 1851. Εορτάζει στις 24 Ιουνίου όπου διοργανώνεται λαϊκό πανηγύρι στη κεντρική πλατεία του χωριού.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το μονύδριο του Αγίου Αθανασίου, που παλιότερα λεγόταν Άθωνας. Πρόκειται για τον παλιότερο ναό του χωριού που υψώθηκε το 1660 διακοσμημένο με εξαίσιες υδατογραφημένες τοιχογραφίες . Ο σεισμός του 1955 κατέστρεψαν το ναό, στη θέση του οποίου ανοικοδομήθηκε ο ομώνυμος ναός, ο οποίος ωστόσο δεν έχει να επιδείξει ανάλογες φιλοτεχνίες με εκείνες που κοσμούσαν το παλιότερο ναό.

Άλλες εκκλησίες που υπάρχουν στο χωριό με ορισμένες αξιόλογες τοιχογραφίες είναι ο ιερός ναός της Παναγιά, του Αγίου Ταξιάρχη και του Αγίου Νικολάου.